ΟΤΑΝ Η ΕΛΛΑΔΑ ΔΙΕΓΡΑΨΕ ΤΟ ΧΡΕΟΣ ΤΗΣ ΓΕΡΜΑΝΙΑΣ

Του Χρήστου Κατωπόδη


Η γέννηση της ιδέας μιας ενωμένης Ευρώπης ήταν το προϊόν της ανάγκης για την δημιουργία ενός πολιτικό-οικονομικού πλαισίου που θα οδηγούσε σε μια μακρόπνοη ειρήνη στην τραυματισμένη Γηραιά Ήπειρο. Η Ευρώπη, που είχε πληρώσει βαρύ φόρο αίματος με δεκάδες εκατομμύρια νεκρούς κατά την διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, προσπαθούσε να συμμαζέψει τα συντρίμμια της και να ορθοποδήσει οικοδομώντας ένα μέλλον ευημερίας και ασφάλειας.
Η υπογραφή της Συνθήκης της Ρώμης το 1957 από Βέλγιο, Γαλλία, Δυτική Γερμανία, Λουξεμβούργο και Ολλανδία ήταν ένας ιστορικός σταθμός, ένα στάδιο στην πορεία προς την σύγχρονη ΕΕ που γνωρίζουμε σήμερα. Αν και η Συνθήκη της Ρώμης αποτελούσε πρακτικά την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Ένωσης και της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας, δύο συμφωνίες οικονομικής φύσης, ουσιαστικά λειτουργούσε ως το επιστέγασμα της προσπάθειας της Ηπειρωτικής Ευρώπης να αφήσει πίσω της τις πολεμικές εχθροπραξίες και να γυρίσει μια νέα σελίδα στην Ιστορία της. Μια προσπάθεια να χτίσει πάνω στην αλληλεγγύη, την ενσωμάτωση, την συνεργασία μεταξύ των λαών της, ακόμα και της συγχώρεσης για λάθη του παρελθόντος.
Η επίτευξη μιας τέτοιας συμφωνίας δεν ήταν εύκολη υπόθεση, αφού οι μνήμες του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου ήταν ακόμη νωπές. Ωστόσο, επικράτησαν οι ιδέες της Ευρώπης της αλληλεγγύης και της ενσωμάτωσης.
Μια σύντομη ιστορική αναδρομή, ωστόσο, θα μας βοηθήσει να κατανοήσουμε καλύτερα το πως φτάσαμε στο 1957, αλλά και τη σχέση εκείνης της περιόδου με τη σημερινή οικονομική κρίση που βιώνει η Ελλάδα.
Μια χρονιά που θα πρέπει να ενδιαφέρει ιδιαίτερα τους Έλληνες, αλλά όχι μόνο, είναι το 1953. Τι συνέβη τότε; Διαγράφηκε πάνω από το μισό χρέος που είχε η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας (Δυτική Γερμανία)! Το συνολικό χρέος της Γερμανίας μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο ανέρχονταν στα 40 δις γερμανικά μάρκα.
Τον Φεβρουάριο του 1953 στο Λονδίνο υπογράφηκε μια συμφωνία που έγινε γνωστή ως «Η Συμφωνία Χρέους του Λονδίνου». Βάση αυτής οι πιστωτές της Γερμανίας διέγραψαν το 62,6% του συνολικού της χρέους, κάτι που σήμαινε πως το εναπομείναν χρέος της ανέρχονταν περίπου στα 14,5 δις μάρκα. Μάλιστα ένας από τους πιστωτές της Γερμανίας, που συναίνεσε στην διαγραφή του χρέους της, δείχνοντας εμπράκτως τη σημασία της λέξης αλληλεγγύη, ήταν η Ελλάδα! Ναι, η Ελλάδα που πριν από οκτώ χρόνια είχε ισοπεδωθεί από την ναζιστική Γερμανία, που είχε χάσει ένα μεγάλο κομμάτι του πιό παραγωγικού ανθρώπινου δυναμικού της, που είχε υποστεί την ολοκληρωτική καταστροφή της οικονομικής της υποδομής!
Έχει όμως πολύ ενδιαφέρον και η ανάγνωση κάποιων συγκεκριμένων προβλέψεων και όρων της Συμφωνίας του Λονδίνου. Για παράδειγμα, η Γερμανία συνέχιζε να αποπληρώνει το υπόλοιπο χρέος της με την προϋπόθεση ότι θα μπορούσε ταυτόχρονα να διατηρεί υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης και χωρίς να επιβαρύνει τους πολίτες της. Οι πιστωτές της, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα (για να μην ξεχνάμε), συμφώνησαν πως τα προϊόντα που εισάγονταν στην Γερμανία θα παράγονταν πια εντός της χώρας, έτσι ώστε να πετύχει θετικό ισοζύγιο εξαγωγών-εισαγωγών! Ένας άλλος εκπληκτικός όρος της σύμβασης προέβλεπε πως ο ρυθμός εξυπηρέτησης του υπόλοιπου χρέους της θα εξαρτιόνταν αποκλειστικά και μόνο από την δυνατότητα της να το αποπληρώσει! Η αναλογία εξυπηρέτησης χρέους προς έσοδα από εξαγωγές δεν επιτρέπονταν να υπερβαίνει το 5%! Η Γερμανία διατηρούσε το δικαίωμα να κάνει παύση πληρωμών, χωρίς κυρώσεις, σε περίπτωση που το ισοζύγιο εμπορικών πληρωμών παρουσίαζε ελλείμματα! Υπήρχαν εγγυήσεις πως η Γερμανία θα αποπλήρωνε το χρέος της από τα τρέχοντα έσοδά της και όχι μέσω νέων δανειακών συμβάσεων!
Κανείς δεν υποστηρίζει πως τα χρέη της Ελλάδος πρέπει να διαγραφούν ολοκληρωτικά, αλλά όταν οι σύγχρονοι πολιτικοί ταγοί της Ευρώπης, και κυρίως οι Γερμανοί, χρησιμοποιούν τη λέξη αλληλεγγύη σήμερα, καλό είναι να ρίχνουν και μερικές ματιές στην σύγχρονη ιστορία τους για να το πως ακριβώς την εννοούσαν τότε οι διαπραγματευτές τους…Διότι η σύγχρονη Ευρώπη οικοδομήθηκε με αλληλοπαραχωρήσεις και συνεννόηση, και όχι με σκληρή επιβολή…Για να έρθει το 1957 είχε προηγηθεί το 1953… Είναι σίγουρο πως αυτό το γνωρίζει ο Κος Σόιμπλε…

Σχόλια