ΔΕΝ ΒΓΑΙΝΕΙ ΤΟ ΠΕΙΡΑΜΑ ΤΟΥ ΜΝΗΜΟΝΙΟΥ

Του Θ. Παναγόπουλου


Τα αδιέξοδα της ασκούμενης μνημονιακής πολιτικής κατοπτρίζονται με τον πιο ανάγλυφο τρόπο στον εφετινό προϋπολογισμό, καθώς δείχνει φοροδοτική συνεισφορά των φυσικών προσώπων με άμεσους φόρους 1.181 εκατ. ευρώ έναντι μόλις 38 εκατ. ευρώ των νομικών προσώπων, κατάρρευση του ΦΠΑ λόγω της συρρικνωθείσας ζήτησης, αύξηση των πρωτογενών δαπανών για να αναπληρωθούν τα χρήματα που χάνουν τα ταμεία από ασφαλιστικές εισφορές συνεπεία των απολύσεων και περικοπή του ΠΔΕ προς όφελος της ύφεσης.
Με την κατάρρευση του ΦΠΑ και τη στήριξη των εσόδων στα χαράτσια και στις ρυθμίσεις όπου συνοψίζεται το φοροεισπρακτικό αποτέλεσμα του εφετινού προϋπολογισμού είναι απορίας άξιον το πώς κυβέρνηση και τρόικα ευελπιστούν σε πρωτογενή πλεονάσματα χωρίς επιπλέον ρυθμίσεις και χωρίς νέους φόρους. Ειδικά μάλιστα όταν από πέρυσι έχουν αυξηθεί οι πρωτογενείς δαπάνες, συνεπεία της επιβάρυνσής τους (μέσω λ.χ. της επιχορήγησης των ταμείων για αναπλήρωση των μειωμένων εσόδων τους από ασφαλιστικές εισφορές).
Στην εν πολλοίς “εικονική” βελτίωση της εικόνας του κρατικού προϋπολογισμού για το πρώτο δίμηνο του 2012 συνετέλεσαν εν τέλει οι εισπράξεις φόρων, οι οποίες ήταν αυξημένες, κυρίως λόγω της ρύθμισης για τις ληξιπρόθεσμες οφειλές προς το Δημόσιο, αλλά και της καταβολής του χαρατσιού στα ακίνητα. Πέραν όμως αυτών των “έκτακτων” παραγόντων, η πορεία των εσόδων ήταν αρνητική.
Χαρακτηριστικό είναι πως οι εισπράξεις από τον ΦΠΑ μειώθηκαν (πρωτίστως λόγω της συρρικωνθείσας κατανάλωσης) σε 2.291 εκατ. ευρώ, από 3.387 εκατ. ευρώ το περυσινό αντίστοιχο δίμηνο και έναντι στόχου του συμπληρωματικού προϋπολογισμού που ψηφίστηκε τον Φεβρουάριο για 3.197 εκατ. ευρώ.
Αξιοσημείωτη ένδειξη της φορολογικής πολιτικής που ασκείται, αλλά και ευρύτερα της οικονομικής, είναι ακόμη το ότι, με βάση στοιχεία του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους για την πορεία του κρατικού προϋπολογισμού στο α' δίμηνο 2012 που ανακοινώθηκαν χθες, ο φόρος εισοδήματος φυσικών προσώπων που καταβλήθηκε ήταν 1.181 εκατ. ευρώ και, την ίδια στιγμή, ο φόρος εισοδήματος νομικών προσώπων ήταν... 38 εκατ. ευρώ! Ακόμη, μειώθηκαν οι δαπάνες του ΠΔΕ, με ό,τι αυτό σημαίνει για τον ρυθμό της ύφεσης...
Από τα ίδια στοιχεία προκύπτουν ακόμη τα εξής: Για το δίμηνο Ιανουαρίου - Φεβρουαρίου 2012, σε τροποποιημένη ταμειακή βάση, το έλλειμμα του κρατικού προϋπολογισμού κατήλθε σε 495 εκατ. ευρώ (από 1.054 εκατ. ευρώ το περυσινό α' δίμηνο) και το πρωτογενές αποτέλεσμα για την ίδια περίοδο διαμορφώθηκε σε πλεόνασμα ύψους 367 εκατ. ευρώ, έναντι στόχων ελλείμματος 879 εκατ. ευρώ και πρωτογενούς ελλείμματος 22 εκατ. ευρώ αντίστοιχα.
Αναφορικά με το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού, αυτό για το δίμηνο Ιανουαρίου - Φεβρουαρίου 2012 ανήλθε σε 9.258 εκατ. ευρώ και παρουσιάζονται αυξημένα έναντι του στόχου (9.239 εκατ. ευρώ) κατά 19 εκατ. ευρώ. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται στο γεγονός ότι τα έσοδα του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (κυρίως εισροές από την Ευρωπαϊκή Ένωση) διαμορφώθηκαν σε 1.191 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 251 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.
Το ύψος των καθαρών εσόδων του τακτικού προϋπολογισμού ήταν 8.067 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας υστέρηση κατά 232 εκατ. συγκριτικά με τον στόχο (8.299 εκατ. ευρώ) του συμπληρωματικού προϋπολογισμού για το 2012. H ως άνω υστέρηση οφείλεται στη μείωση των εσόδων του ΕΦΚ ενεργειακών προϊόντων, λόγω μεγαλύτερης της αναμενόμενης μείωσης στην κατανάλωση πετρελαιοειδών προϊόντων, και κυρίως της βενζίνης και στη μείωση των εσόδων από το ΦΠΑ εξαιτίας του περιορισμού της εγχώριας ζήτησης.
Εντούτοις, αύξησης σημειώθηκε στη συλλογή ληξιπρόθεσμων οφειλών καθώς και στους ειδικούς φόρους κατανάλωσης λόγω της αύξησης του ειδικού φόρου κατανάλωσης καπνού.
Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν στα 9.753 εκατ. ευρώ και παρουσιάζονται αυξημένες κατά 145,6 εκατ. ευρώ σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2011. Η εξέλιξη αυτή είναι αποτέλεσμα της αύξησης των δαπανών του τακτικού προϋπολογισμού κατά 209,2 εκατ. ευρώ και της μείωσης των δαπανών του ΠΔΕ κατά 63,6 εκατ. ευρώ.
Κύριος λόγος της αύξησης των δαπανών του τακτικού προϋπολογισμού είναι η υπέρβαση πρωτογενών δαπανών κατά 299 εκατ. ευρώ από αύξηση δαπανών για ασφάλιση, περίθαλψη και κοινωνική προστασία κατά 774 εκατ. ευρώ και ιδιαίτερα της επιχορήγησης στο ΙΚΑ κατά 619 εκατ. ευρώ με σκοπό την αναπλήρωση της μείωσης των εσόδων τους από ασφαλιστικές εισφορές.

Σχόλια